Posts

Showing posts from November, 2023
Show all
There's nothing here!

شهبانو فرح پهلوی: امیدوارم ایران درگیر جنگ نشود - ۱۵/مرداد/۱۴۰۳

Pan-Iranist Progressive elaborates:

  • The foundation for success of royal heritage in Iranian constitution once again (Royal Heritage, Government)
  • Building up political use cases and the 5K Org. Pan-Iranist Progressive political knowledge performance (Government, Technology)
  • Intellectual Property (IP) Framework and the economic security ranking (Government, Technology)
  • Getting started with an IP enabled framework for business and priorities of FDI exposition (Government, Technology)
  • The Sustainable Village Framework (Environment, Government, Technology)
  • Monitor and Control Risks in a Sustainable Village Framework (Environment, Government, Technology)
  • Groundwater-dependent ecosystems and UNESCO Agenda (Environment, Government, Technology)
  • Ground-water dependent ecosystem policy development, law of Ecocide and FATF (Environment, Government, Technology)
  • Hallmarks of sustainability and Caspian Sea (Environment, Government, Technology)
  • Combining discrete-event and continuous models (Environment, Government, Technology)
  • This Nowruz within Piruz growing woman life freedom environmental consciousness, CSR (Culture Drives Success, Environment, Government)
  • This Nowruz within Piruz - How deep is your love? (Culture Drives Success)
  • A Process-based approach to organizational improvement Efforts and the key industry measures (Environment, Government)
  • Political business-focused information technology in a national strategic plan (Environment, Government)
  • PMI Anti-corruption Drive - GOLDEN RULES OF PROJECT MANAGEMENT IN THE FIGHT AGAINST CORRUPTION (Anti-Corruption)
  • Water diplomacy meeting in general - A president or a prime minister? (Environment, Government)
  • Geo-technical water meeting and the role of data scientists (Environment, Government, Technology)
  • Silk Road programme measures and policies to combat desertification (Environment, Government)
  • Ancient Art of Colours and Environment (Passionate about colour) (Culture Drives Success)
  • About GREENITHOUSE Blog (About Pan-Iranist)
  • Ancient Fact - Nobody understood better than Alexander the PARS global holistic property ecosystem, Persian business R&D to override a new empire (Royal Heritage)
  • A fair share of our ethical ancient morals to be re-applied by using the technology to our daily lives (Culture Drives Success, Environment)
  • PARS.ORG Domain Name, and .PARS Registry Agreement in ICANN (.PARS Domain Registration) (Culture Drives Success, Royal Heritage)
  • A Military Grade Tradition (Culture Drives Success)
  • Modern Small City, Town and Village (Environment, Government)
  • Message to the King. Some Iranian warrior royal bloodlines still got that flame bold enough! Illegal storage of historical Persian / Iranian arts of work (Royal Heritage)
  • The Social Dilemma - Why French did not like the movie Napoleon? (Royal Heritage)
  • The Warrior Union Remembrance Day - Afshar Dynasty (19th of June, Royal Heritage, The Skeletons in the attics)
  • The age of partnerships and collaboration (Environment, Government)
  • Title of Shah in Islamic Republic of Iran constitutional laws should not be a taboo (Royal Heritage)
  • PARS.ORG fake abbreviation hurts retirement tradition! (Culture Drives Success, Royal Heritage)
  • Hyperrealism (visual arts) status of Zand Dynasty and the bottom-up political party development process (Royal Heritage)
  • Jiroft, The Bronze-age Persian civilization, before the emergence of Sumer or Mesopotamia (Government, Jiroft, Pre-historic Persia)
  • I am impressed by King Charles III environmental charities, personal act and programs, although David Suzuki endorsing the Stop Ecocide Canada Campaign is another dimension (Stop Ecocide International)
  • Seasonal Patterns of Expertise (Environment, Government)
  • War on Poverty (Green Policy Transformation) (Environment, Government, Stop Ecocide International)
  • Sensitivity Analysis and Life-Cycle Cost Analysis (Environment, Government)
  • Data and Performance Management Analyst - Stop trawling in Persian Gulf! (Environment, Government, Persian Gulf)
  • Elevate Your Emotional Intelligence with a Realistic Portrait - Zand survivor prince. 18th-century. Fine arts museum - Saadabad Palace, Tehran (About Pan-Iranist Progressive, Royal Heritage, The Skeletons in the attics)
  • Not exactly like an centuries old dream but prevent bribery and promote an ethical, transparent, open, and compliant culture (Anti-Corruption, Environment, Government)
  • Gathas: Song 6- stanza 3 - Let us find out how to bring about a successful Woman Life Freedom transformation into a new government (Zoroastrian Shah)
  • 19th of June where Nader Shah Afshar troopers warrior bloodlines lives also matter opinions (19th of June, Royal Heritage)
  • Middleclass is your future spotlight (Government, Pan-Arab, Pan-Turk)
  • Pan-Iranist Progressive Technology Events (Technology)
  • Support for the Labor Party - Pan-Iranist Progressive share the same root and empowerment of the ancient Iranian labor movement and the flag that evolved to represent the glorious and religious support in Sassanid army (Culture Drives Success, Family Heritage, Labor Party)
  • International Day of Persia (Culture Drives Success, Family Heritage, Government, Memorial Ceremony)
  • True relation between Zand and Pahlavi dynasties - Ask me officially (only) for an interview (Family Heritage)
  • About my father's father and his father - The truth about the Ahmad Abad Square in Zahedan (Family Heritage)
  • To keep the consistency of royal heritage alive in constitution of Iran (Constitution, Royal Heritage)
  • Thanks to people of Kerman (Royal Heritage, Kerman)
  • About Pan-Iranist Progressive (About Pan-Iranist Progressive)
  • Afshar and Zand Dynasties flags presented in Wikipedia page (Flag, Lean Enabler)
  • Europeans lost their lions centuries before Persians! (Lion, Tiger)
  • The royal sins (Jiroft, Reza Shah)
  • International Day of Persia: Family oral histories could be national treasures. (Culture Drives Success, New Royal Capital, Oral History)
  • Shanidar Cave, The Neanderthal Kurd cave (Neanderthal Cave)
  • Pan-Iranist Progressive Fundraising Item (About Pan-Iranist Progressive, Fundraising, Stop Ecocide International)
  • Demand organizational transformation change for "department" of the environment (DOE) to become a small scale and powerful ministry (Environment, Government)
  • Government, Environment and Death of a President (Environment, Government, Royal Heritage)
  • Force of Nature - Wind of 120 days LCA and wind turbines (Environment, Government)
  • Today was a special day but again lets not to forget how to transform DOE to an agile and powerful ministry (Environment, Government, Technology)
  • Mehrdad II - Some famous figures in human history are tied to several legends of mythic proportions ... (Royal Heritage)
  • Shining stars of the Iran Boxing Federation, Sistan and Baluchistan youth are royal heritage for the Pan-Iranist Progressive. Read why! (Royal Heritage)
  • Tehran as the political capital and 900 years old Ayatollah mentality with new historic transparency insights! (Government, Royal Heritage)
  • For the love of the radio (Culture Drives Success, Royal Heritage)
  • About the symbolic death of Lotf Ali Prince of Persia of Zand Dynasty (Royal Heritage)
  • A symbolic announcement. A lot of the posts in this blog have been symbolic more than strategic (Royal Heritage)
  • Ayatollah Khomeini sanctuary for survivors of Pahlavi dynasty (Royal Heritage)
  • A look at the Pan-Iranist Progressive Group Description and Rules in LinkedIn. (About Pan-Iranist Progressive, Response to media in LinkedIn posts, People name, Not personal)
  • That's going to be a big challenge for the Islamic Republic and Pahlavi patriotic crowd worldwide (Royal Heritage, Pan-Iranist Progressive Ethics)
  • For the lioness (Pan-Iranist Progressive Group LinkedIn)

Ancient Greece

Ancient Persians and Greeks had a thing not like having a crush on, but a soft spot for reasons unspoken to the modern world because of the politics of Ibrahimic religious followers! Accountability of 300 (film) and responsibility of European royal monarchs for the lies and hurting Persian feelings is a matter of royal heritage because it involves Persian royal heritage. The newly made social propaganda and newly designed modern engineering Greek culture deeply under influence of other European language and cultures goes against our thousands years old relation, depicting the older Zoroastrian and our royal heritage, unfortunately makes the true blood Greeks look alike being played by a super mixed European and their pool of immigrant community worldwide subjects of entertainment! Hold on to your true ancient values. Bringing down the Greek Persian relations to the mentality of Ibrahimic religion cultural conflicts, religious-based competition and transform of an ancient celebration of life in Athens to a modern social propaganda and newly designed engineering peace ceremony by half of the powers who claimed victory of the 2nd world war is not just an easy way out for self-satisfaction of looking at history, it is disrespecting original traditions that always promised help embrace the future! Remember that the real celebration of all powers who claimed a peace treaty worldwide after the 2nd world war happened in Tehran, Iran. Olympics is more than you think when Persia claims its rightful place beside the Greece.

The phrase “philosophy as though victory” has been thought-provoking for the warlords in Persia

While it was not a widely recognized knowledge for public since the ancient time, lets try to explore its meaning: (1) Optimistic Approach: Perhaps it suggests that one should approach philosophy with a mindset of victory or triumph. In other words, view philosophical inquiries as opportunities for growth and success. (2) Strategic Thinking: Alternatively, it might imply that philosophical exploration should be strategic, akin to planning for victory in a battle. Consider different perspectives, anticipate counterarguments, and aim for intellectual triumph. Remember that philosophy is a vast field with diverse viewpoints, so interpretations can vary.

PIROUZ

یادی از حکمت سهروردی
عمر سهروردی را ۳۶ یا ۳۸ ساله گفته‌اند که حدود ۱۰ سالش را در سفر بود؛ بنابراین فرصت بسیار کمی برای کتابت داشت. بعد از شهادت شیخ نیز کتاب حکمت اشراق آن‌چنان‌ که شایسته است، مورد توجه قرار نگرفت. البته ملاصدرا خیلی آن را خوانده و به آن استناد می‌کند، میرداماد نیز به آن استناد می‌کند ولی آن‌چنان‌که باید مورد توجه نبوده و بدین جهت هیچ وقت هم کتاب درسی نبوده است. «حکمت سهروردی، حکمت اشراقی است، چنان‌که نام کتابش را «حکمه‌الاشراق» گذاشته است؛ یعنی حکمتی که جنبۀ اشراقی دارد و با صراحت ادعا کرده این حکمت، خسروانی است. کلمه «حکمت» در اصطلاح سهروردی همان فلسفه است؛ منتهی فلسفه یک واژه یونانی است که در ابتدا «فیلوسوفیا» بوده است. فیلو یعنی محب، سوفیا یعنی حکمت؛ «فیلوسوفیا» یعنی کسی که محب دانش و حکمت است و حکمت را دوست دارد. این چیزی است که سقراط باور داشت و ادعا می‌کرد حکیم نیست، بلکه دوستدار حکمت است. هیچ‌کس حکیم نیست. حکیم مطلق خداوند است ولی کسی می‌تواند در راه حکمت قرار بگیرد که محب حکمت باشد و اگر کسی محب حکمت نباشد، هیچ‌گاه حکیم نخواهد شد، حتی اگر تمام اصطلاحات را یاد بگیرد

ایران مهد فلسفه
مورخان غربی فلسفه می‌گویند: «فلسفه از یونان آمده» و بیشتر کتب تاریخ فلسفه هم در غرب نوشته می‌شود و متأسفانه ما و عرب‌ها هم از آنها پیروی می‌کنیم. زادگاه فلسفه را آتن و حتی تمدن امروز را بعد از ۲۵۰۰ سال، ادامۀ فلسفه یونانیان می‌دانند. همۀ اندیشمندان غربی این‌ طور فکر می‌کنند و مقیدند که این‌طور فکر کنند و می‌خواهند بگویند که آدم حسابی فقط در یونان بوده است، مردم دیگر دنیا خیلی حسابی نبوده‌اند. کتاب «یونانی‌ها و بربرها» که امیرمهدی بدیع نوشته، همین معنا را نشان داده است. یونانیان می‌گفتند حکمت مال یونان است و بقیه مردم بربرند. «بربر» یعنی کسی که زبان ندارد، به معنای خنگ بودن و نفهمیدن. بربر در مقابل «لوگوس» می‌آید که همان عقل یونانی است. لوگوس یعنی عقل و زبان، مثل کلمه «ناطق» که فارسی‌زبانان می‌گویند. با این معنا، یونانیان می‌گفتند که لوگوس یونان است و بقیه مردم لوگوس نیستند. تمام متفکران مغرب امروز معتقدند که فلسفه یونانی است و ما نیز ساده‌لوحانه می‌پذیریم و خیلی از اندیشمندان ما نیز همین حرف را می‌زنند. سهروردی و قبل از او، ابن‌ سینا و قبل از او، ابوالحسن عامری و حتی از زمان فارابی، به گونه دیگری فکر می‌کردند اما اوجش در سهروردی است. سهروردی می‌گوید: حکمت من خسروانی است؛ «خسروانی» یعنی ما حکمت دیگری در عالم داریم که یونانی نیست بلکه خسروانی است. خسروانی یعنی ایران باستان، یعنی کیخسرو. سهروردی خیلی برای کیخسرو احترام قائل است؛ تا جایی که در حکمه‌الاشراق از او به عنوان «کیخسرو المبارک» یاد می‌کند

سهروردی ادامه راه ابن‌ سینا
سهروردی می‌گوید محیی و زنده‌کنندۀ این حکمت است که سالهاست زیر گرد و غبار فراموشی پنهان شده بود. او در قرن ششم خود را «محیی حکمت خسروانی» می‌داند و در کتابش می‌گوید: «من این کار را از جایی شروع کردم که ابن‌ سینا در آنجا به پایان برده است.» او ابن‌ سینا را پیشکسوت خود می‌داند. ابن‌ سینا نیز همین حرف را زده اما نه در کتاب شفا و اشارات و ... در مقدمه «منطق المشرقیین» که اصل این کتاب، منطق است و حکمتش در دست نیست اما مقدمه‌اش هست و همین مقدمه از نظر تاریخی به ما یاری می‌کند. در اینجا ابن‌ سینا به‌صراحت می‌گوید: «حکمتی که در شفا و اشارات نوشتم، برای عامه مردم است و نخواستم شق عصا کنم (اختلال ایجاد کنم) ولی ما به حکمت دیگری دست یافته‌ایم که از آنِ خواص است.» ابن‌ سینا آن حکمت دیگر را نوشت که در حمله غزنویان به خانه‌اش، سوخت و از بین رفت. سهروردی این را می‌دانست، لذا می‌گوید این کار را از جایی شروع کرده است که ابن‌ سینا به پایان رسانده بود. پس این کار دیگری بود که شروع شد ولی تعقیب نشد و با اینکه ادامه پیدا نکرد، سهروردی همان اندیشه‌های ابن‌ سینا را نوشت. بخشی از آثاری که خوشبختانه از سهروردی در دست است، در مورد حکمت مشّاء است که سهروردی تسلط خودش را در آن نشان داده، همچنان‌ که برای ارسطو و همۀ حکمای یونان احترام قائل است، چنان‌ که ابن‌ سینا قائل بود. اما حکمه‌الاشراق سبک و اسلوب دیگری است. کتاب کوچکی است که تمام اصول و اندیشه‌های اشراقی در آن مطرح شده است. سهروردی حکمت خسروانی را زنده کرد ولی همانانی که دشمن حکمت اشراقی بودند و حتی قبل از سهروردی وجود داشتند، وی را کشتند که هنوز هم هستند و می‌گویند «شیخ مقتول»، نمی‌گویند «شیخ شهید»! حتی خود حاجی سبزواری که گویا زیاد تاریخ نخوانده بود، به‌سادگی سهروردی را شیخ مقتول می‌گوید. مقتول به کسی می‌گویند که گناهی کرده و کشته شده! از نظر من یقیناً سهروردی شیخ شهید است؛ هیچ تردیدی ندارم که او شهید راه حقیقت است. حکمت خسروانی، حکمتی اشراقی و معنوی است که شیخ معتقد است زادگاهش در ایران باستان بوده، حتی قبل از زرتشت؛ چنانچه زادگاه و جایگاه فلسفه ارسطو، افلاطون و هراکلیتوس در یونان و به‌خصوص شهر آتن بوده است و هنوز هم آثارش هست، مثل معبد دلفی. سهروردی جانش را در راه احیای این حکمت گذاشت و شهید شد و شاید اگر شهید نشده بود، کتاب‌های بیشتری می‌نوشت. عمر سهروردی را ۳۶ یا ۳۸ ساله گفته‌اند که حدود ۱۰ سالش را در سفر بود؛ بنابراین فرصت بسیار کمی برای کتابت داشت. بعد از شهادت شیخ نیز کتاب حکمت اشراق آن‌چنان‌ که شایسته است، مورد توجه قرار نگرفت. البته ملاصدرا خیلی آن را خوانده و به آن استناد می‌کند، میرداماد نیز به آن استناد می‌کند ولی آن‌چنان‌که باید مورد توجه نبوده و بدین جهت هیچ وقت هم کتاب درسی نبوده است. فلسفه هیچ‌گاه در حوزه‌های درسی ما رایج نبود، اما آنجاهایی هم که فلسفه می‌خواندند، تا جایی که من می‌دانم و تاریخ نشان می‌دهد، بیشتر آثار ابن‌ سینا و پس از او، آثار ملاصدرا خوانده می‌شود. جایی ندیدم که حکمه‌الاشراق به عنوان کتاب درسی باشد

حکمت اشراق
کلمه «اشراق» از «شرق» و از تابش نور می‌آید. اشراق درخشش نور است؛ درخشش نوری که بر اثرش، چیزها روشن می‌شود، منتهی این نور در باطن آدمی تجلی می‌کند، می‌درخشد و حقایق در باطن آدمی دیده می‌شود؛ چنانچه در ظاهر نیز چنین می‌شود. ظاهر و باطن دو مرتبه از هستی و بسیار شبیه هم هستند. در عالم ظاهر، چراغی روشن است و خورشید طالع است؛ نور چراغ و خورشید باعث می‌شود که ما اطراف و اشیا را ببینیم. اگر هیچ نوری نبود، چیزی دیده نمی‌شد و اگر نمی‌دیدیم، چه می‌فهمیدیم؟ اگر نوری نبود، از چشممان چه استفاده‌ای می‌کردیم؟ پاسخ «هیچ» است. از برکت نور، چیزها را می‌بینیم و می‌فهمیم. اما آیا خود نور را می‌بینیم یا اشیا را به واسطه نور می‌بینیم؟ آنچه ما می‌بینیم، مستنیر است؛ یعنی چیزی که با نور روشن می‌شود، اما خود نور ـ بما هو نور ـ دیده نمی‌شود. جهان باطن انسان نیز چنین است. قلب چشم دارد و چشم برای دیدن است؛ دیدن به چیست؟ به نور است. چشم یعنی چیزی که همه چیز را اعم از رنگها، اشیا و… را می‌بیند. حال می‌پرسم: «فهم یعنی چه؟ فهم مطلق یعنی چه؟» لابد می‌گویید درک کردن، دریافت کردن. اینها همه واژه‌های نزدیک به هم است؛ اما چه اتفاقی می‌افتد که چیزی فهمیده می‌شود؟ شما جسم هستید. سلسله اعصاب شما نیز جسم است. دستگاه مغز و سلول‌های دریافت‌کننده نیز جسم هستند، ماده و فیزیولوژیکی است؛ اما آیا خود فهم هم فیزیکی است؟ ۲ + ۲ می‌شود ۴٫ آیا این فیزیک است؟ اگر فیزیک بود، آثار فیزیکی بر او عارض می‌شد؛ یعنی کهنه می‌شد، بر اثر زمان فرسوده می‌شد و گرما و سرما و جغرافیا بر آن تأثیر می‌گذاشت؛ اما آیا کره ماه، زمین و… در گرما و سرما و با گذشت میلیاردها سال، فرقی می‌کند؟ پس فهم، خصلت فیزیکی ندارد. اما از کجا در مجموعه سلول‌های شما می‌آید؟ بحث شیخ اشراق همین است. فهم یک درخشش است، اما این درخشش از کجاست؟ سلول‌های شما سلول‌اند، نورانی نیستند، اما روشن می‌شوند و این فهم اتفاق می‌افتد که مثلا هر معلولی علت می‌خواهد؛ احکام مثلث قائم‌الزاویه چیست و بالقوه حکم‌های لایتناهی را می‌فهمد و صادر می‌کند. سؤال دیگری مطرح می‌کنم تا مفهوم حکمت اشراق روشن شود. فرض کنید بچه‌ای متولد می‌شود و ۸۰ سال عمر می‌کند. خیلی چیزها یاد می‌گیرد، در حالی که روزی که متولد شد، چیزی نمی‌دانست. قرآن می‌فرماید: «والله اخرجکم من بطون امّهاتکم لا تعلمون شیئا»؛ پس آنچه در طی این سالها دانسته، از کجا یاد گرفته است؟ در پاسخ باید گفت: ذهن هر فرد یک ظرف و فضای خالی بوده که فرمول و علوم و فلسفه و ریاضیات و سیاست و تجربه در آن ریختند و پر شده است. انسان یک ظرف تهی بوده و حالا پر شده، حتی از سقراط می‌پرسم: «آیا در بدو تولد یک ظرف خالی بودی که اکنون از فلسفه پری و از خلأ به ملأ رسیده‌ای؟» یک پاسخ این است که: آری، خالی بودم و اکنون پر شدم؛ اما پاسخ دیگر می‌گوید: نه، خالی نبودم، بلکه فانوس بودم و کار فانوس روشن‌شدن است. کبریت می‌زنی و روشن می‌شود. حال این روشنی از کبریت است یا او خودش روشن می‌شود؟ پاسخ تعیین‌کننده است. غیر اشراقی می‌گوید: خلأ بودیم و ملأ می‌شویم و هر چه بیشتر پر شویم، عالم‌تر می‌شویم؛ اما اشراقی می‌گوید: اصلا خلأ وجود ندارد، نه در عالم معنی نه در عالم ظاهر. حتی اگر این اجسام کثیف در جایی نباشد، یک موجودیت لطیف‌تر هست. برای ما که معتقد به وجود خداییم، این سؤال مهم است که: اصلا جایی خالی از خدا هست؟ نیست. پس خالی نبودیم، فانوس بودیم. به مدرسه می‌رویم، اما یک فانوسیم که به مدرسه می‌رویم. وقتی معلم پای تخته می‌نویسد: ۴ =۲+۲، کودک نگاه می‌کند. یک تخته سیاه و قلم آنجاست که هیچ یک علم نیستند، امواج هم علم نیست، جای علم هم مشخص نیست. وقتی معلم درس می‌دهد: ۴=۲+۲، در ذهن بچه نمی‌رود، بلکه این فرمول در خود آن بچه مستتر و بالقوه است و وقتی تخته را می‌بیند، روشن می‌شود و «اشراق» یعنی همین. هر آدمی، اصل اشراق است و خودش نمی‌داند. هر آدمی فانوسی است و با هر پدیده‌ای که مواجه می‌شود، روشن می‌شود. هر چه بیشتر به تجربه برسد، تلاش کند و با حوادث برخورد داشته باشد، روشن‌تر می‌شود. اما این تجربه از بیرون به درون آدمی نمی‌آید؛ زیرا قلب ظاهری، مرکز خون است و قلب باطنی نیز جای مشخصی ندارد. همه چیز در درون است. از سوی دیگر علم تصاعد است، زیرا بسیط است و وسیع می‌شود. تصاعد اشراقی است. اساساً فهم اشراقی است. این یک تفکر است. افلاطون نیز همین‌طور فکر می‌کرد و بر اساس شواهد و نوشته‌های خود فرنگی‌ها، تحت تأثیر حکمت خسروانی بود. این نوع تفکر در حکمای ایران باستان بود که زرتشت یکی از آنهاست. زرتشت در مرحله اول حکیم است. از نظر سهروردی، حکیم و پیغمبر به یک معناست. جاماسب و بزرگمهر نیز حکیم‌اند. زرتشت اشراقی بود. منشأ این اشراق چیست؟ نور است. چشم من با نور خورشید و چراغ و نور ظاهری و انوار محسوس می‌بیند؛ اما فهم با چه می‌بیند؟ آن هم با نوری می‌بیند، حتی می‌توان گفت خودش نور است. و اگر نور باشد، از یک نور بالاتر مستنیر می‌شود. «تشکیک» که به معنای «سلسله‌مراتب» است و ملاصدرا در باره وجود آن را به کار برده، متعلق به نور از گفته‌های سهروردی است. نور در سلسله‌مراتب، به نور مطلق می‌رسد که دیده نمی‌شود. نور مطلق آن‌چنان قوی است که هیچ چشمی نمی‌تواند ببیندش. پس باطن و فهم، ظهور نوری است که از نظر سهروردی اصالت دارد. فلسفه سهروردی فلسفه نوری است نه وجودی، و این اختلاف عظیمی بین سهروردی با ملاصدرا و دیگر کسانی که یونانی‌زده‌اند، به وجود آورده، زیرا به هر حال فیلسوفان ما کمی یونانی‌اند. سهروردی تنها کسی است که یونانی نیست و نمی‌خواهد باشد، اما حکمت یونان را بلد است و در مکاشفه‌ای، شبَح ارسطو را می‌بیند که حرفهای افلاطون را می‌زند. سهروردی یونان و فلسفه یونان را خوب می‌شناخت، ولی می‌خواست ایرانی باشد. ایرانی بودن این نیست که به استخوان‌های پوسیده مباهات کنیم، فلسفه و حکمت داریم و تمدن داشتیم، منتهی غرب خواسته اینها را پنهان کند. مظهر کامل شرق، ایران بوده و البته هند هم تا حدی بوده است. سهروردی می‌گوید می‌خواهم این تفکر را احیا کنم که فهم اشراق است و آدمی ظرفی خالی نیست که پر شود، بلکه فانوسم که روشن می‌شوم

سهروردی و نور محمدی(ص)
مادامی که انسان دارای عقل ابزاری است و عقل را به عنوان ابزار به‌کار می‌گیرد، با سهروردی نمی‌تواند زندگی کند. بشری که با عقل ابزاری کار می‌کند، نمی‌تواند با عقل اشراقی رابطه داشته باشد. محدوده و مرز عقل کجاست؟ آیا لایتناهی است؟ نه، فقط خداوند لایتناهی است. مرز عقل، نیستی و عدم است. دار هستی جولانگاه عقل است؛ ولی چه کسی می‌داند ماهیت نیستی چیست؟ اولین فجر هستی کجاست؟ سهروردی می‌گوید این موضوع زمان ندارد. اولین سپیده‌دم هستی از یک بی‌نشان محض است که هیچ‌ چیز نمی‌توان درباره‌اش گفت. سهروردی می‌گوید آن نور عقل بود. وقتی دست به آفرینش زد، اولین چیز عقل بود. این موضوع نقطۀ اختلاف سهروردی و ارسطوست. یونان از «وجود» (هستی) صحبت می‌کند و ایران باستان از «نور»؛ یعنی دو تمدن بزرگ دنیا از هستی و نور سخن می‌گویند. ذات اشراق، عقل است، اما نه عقل ابزاری. در احادیث آمده که همه ‌چیز مادون «عقل» است. بعد از عقل، «نفس کل» قرار می‌گیرد و این همان تصویری است که سهروردی ارائه می‌دهد. افلاطون از «حاکم حکیم» سخن می‌گوید و این همان نظریۀ ایرانی بوده که «سوشیانت»ها و بخت‌آوران از آن سخن گفتند. افلاطون از تنازع خیر و شر می‌گوید و این همان چیزی است که ایران باستان درباره‌ درگیری یزدان و اهرمن مطرح می‌کند. سهروردی از این فرهنگ سخن می‌گوید و عقل را «صادر اول» می‌داند و نور هستی را نیز عقل می‌داند. سهروردی انبیا(ع) را انسان‌هایی کامل می‌داند و می‌گوید کمال انسان در کمال عقل است. همۀ انبیا، به‌خصوص پیامبر اکرم(ص) عقل کل هستند و حضرت محمد(ص) «خاتم عقل کل» است. همۀ انبیا از نور شروع می‌کنند. اولین پیامبری که از نور صحبت کرده، زرتشت است. حضرت موسی(ع) نیز در کوه طور از نور سخن گفته و نور محمدی(ص) کامل‌ترین نور است.»
خبر:۱۱۳۲۳۹۸ سایت تابناک